De Amerikaanse fotograaf Bruce Elkus legde in het voorjaar van 1945 de bloedige strijd tussen Amerikaanse en Japanse soldaten op het eiland Iwo Jima vast. Veel van zijn foto’s zijn nooit gepubliceerd: te gruwelijk. Zijn kleindochter, de Nederlandse kunstenaar Marianne Ingleby, gaat samen met podcastmaker Laura Stek op zoek naar de verhalen achter de foto’s. Hun project begon al meer dan vijf jaar geleden, toen ze een aantal stokoude Amerikaanse veteranen te spreken wisten te krijgen. Na een coronapauze ontdekten ze met veel doorzettingsvermogen ook de Japanse kant van het verhaal. De OVT-podcast Operatie Onthechting (naar Operation Detachment, de codenaam voor de Slag om Iwo Jima) is een zorgvuldige zoektocht naar het menselijke verhaal achter de wreedheden van de oorlog. Dieter van den Bergh sprak met beide makers.
Operatie Onthechting, een podcast over de onverbloemde realiteit van oorlog.
Marianne Ingleby erft het fotoarchief van haar opa Bruce Elkus, Amerikaans legerfotograaf. In 1944 vertrok hij naar het Japanse eiland Iwo Jima, bekend van een van de bloedigste slagen van de Tweede Wereldoorlog.
Ze stuit op expliciete oorlogsbeelden, van dood en verderf of seks in legerbordelen. De foto’s blijken destijds nooit gepubliceerd: te ontluisterend. Marianne blijkt goud in handen te hebben. Ze is benieuwd naar de ervaringen van haar eigenzinnige opa, die naast honderden foto’s ook aangrijpende brieven vanaf het front naliet. Wat heeft hij meegemaakt aan het front? Waarom maakte hij foto’s buiten zijn opdracht? En welke herinneringen roepen ze op bij de Amerikaanse en Japanse veteranen?
Samen met radiomaker Laura Stek reist Marianne vanuit Nederland naar Amerika en Japan, gedreven door de vraag: hoe groot is het gat tussen wat we te zien krijgen en de realiteit van oorlog?
Vooral de foto’s van de Japanse bordelen blijken gevoelig liggen in Japan. Wie was verantwoordelijk, Amerika of Japan? Marianne spreekt een oude zuster, die na de oorlog slachtoffers van dwangprostitutie opving. Wat weet zij over de ervaringen? En hoe denkt ze over Bruce? Aan het eind van de reis ontmoet Marianne een kleinzoon van een Amerikaanse soldaat en een Japanse vrouw. Hij is benieuwd of zij kan helpen zijn Amerikaanse familie te vinden. Terug in Nederland krijgt Marianne een verrassend bericht…
